Faillissementen, fusies en overnames
Hoe je het ook wendt of keert, het aantal bedrijven in de grafische industrie is de laatste decennia gedecimeerd, en bijgevolg ook het aantal medewerkers. Uit de data van het mediagebruik binnen PRINTmatters blijkt dat insiders erg geïnteresseerd zijn in nieuws over faillissementen en overnames. In een apart dossier bundelen we daarom dit type nieuws.
Na het faillissement van de Thieme GrafiMedia Groep in 2010 waarbij ruim duizend medewerkers van tientallen drukkerijen en enkele mediabedrijven hun baan verloren, was 2019 het jaar waarin de grafische branche opnieuw werd opgeschrikt door een faillissement van formaat: de Roto Smeets Group, als onderdeel van de Circle Media Group. De rotatie- en diepdruk-drukkerijen in Weert en Deventer sloten hun deuren, evenals de marketingactiviteiten van deze groep elders in het land. Alleen de rotatiedrukkerij Senefelder Misset werd uit het faillissement verkocht aan Shatho Beheer, dat eerder ook al de uitgeverij Veen Media overnam en eigenaar is van de drukkerij Habo DaCosta.
Survival of the fittest
Ondertussen is al die jaren een constante consolidatieslag gaande in de grafische sector, waarvan het opgetelde effect vele malen groter is dan de zojuist genoemde schokgolven van 2010 en 2019. Symptomatisch is bijvoorbeeld dat de brancheorganisatie KVGO in 2009 nog 2100 leden had, tegen rond 800 in 2019. Neem de revolutie van het internetdrukken: die heeft geleid tot prijsconcurrentie en nieuwe standaarden rondom levertermijnen van drukwerk waartegen veel traditionele drukkerijen nauwelijks bestand bleken en blijken. Anderzijds zijn er voldoende voorbeelden van grafische bedrijven die zich wel tijdig konden omvormen in reactie op veranderende marktomstandigheden. Bijvoorbeeld door het productieapparaat helemaal in te richten op juist de vraag van internetdrukkers, of door verregaand te specialiseren in bepaalde druk- en/of nabewerkingstechnieken. Ook full service crossmediale dienstverlening biedt aan sommige grafische bedrijven een uitweg uit het kille midden.
Ook consolidatie bij internetdrukkers?
Hoe dan ook: de revolutie van het internetdrukken - ook wel online print genoemd - betekent volgens de trendwatcher en printexpert Bernd Zipper dat het aantal drukkerijen met meer dan tien medewerkers in Europa tussen 2019 en 2024 nog eens zal halveren: van 34.000 naar 17.000. Faillissementen en overnames zullen van tijd tot tijd het nieuws blijven domineren. Daar komt bij dat ook onder de internetdrukkers een hevige concurrentie woedt bij stijgende kosten voor onder meer papier. Ook hier zijn de marges krap. Wellicht zal daarom zelfs in dit grafische domein op kortere of langere termijn enige consolidatie zal plaatsvinden.