Marcel Lamain, directeur van GOC: ‘Krapte op de arbeidsmarkt’
De komende jaren gaat een substantieel deel van de medewerkers in de grafimedia met pensioen. Tegelijk stokt de aanwas van nieuwe vakkrachten. Marcel Lamain, directeur van kennis- en opleidingsinstituut GOC in Veenendaal, vertelt over de krapte op de arbeidsmarkt, duurzame inzetbaarheid en de toekomst van drukwerk in het algemeen.
GOC houdt al jaren nauwgezet de vinger aan de pols in de grafimedia. Het instituut houdt zich bezig met brancheonderzoek, opleidingen en arbeidsmarkt en brengt ieder jaar in opdracht van het A&O-fonds de situatie in de branche in beeld. Uit de laatste versie, die in april verscheen, blijkt dat de omzet nog steeds niet op het pre-coronaniveau is. ‘De grootste krimp vond plaats in de eerste lockdownperiode van 2020. Daarna herstelde de omzet behoorlijk, maar nog niet volledig. In 2020 was de netto-omzet 2,8 miljard euro en in 2021 2,9 miljard: de totale omzet in de coronaperiode was bijna 1 miljard minder dan in 2019. Corona sloeg gaten in de bezetting op de werkvloer en in de vraag van opdrachtgevers. Bijkomend probleem was dat papier, karton en energie fors duurder werden,’ zegt Lamain.
Maar eigenlijk is er het laatste decennium al sprake van een substantiële omzetdaling, betoogt hij. En dat heeft dieperliggende oorzaken, zoals ontlezing en digitalisering. ‘Achter de grote techbedrijven zitten een enorme marketingmachine en enorme belangen, en de grafische industrie is niet opgewassen tegen dat geweld. Onze branche kent een aantal grote spelers, maar 80 procent bestaat uit kleine bedrijven. Papa en mama-bedrijven, noemen wij die: familiebedrijven met een paar personeelsleden. Dezelfde samenstelling zie je in Europa en eigenlijk wereldwijd.’
Crossmediale mix
Lichtpuntjes en kansen zijn er gelukkig ook. ‘Verpakkingsbedrijven deden het goed in 2021, net als bedrijven in bijvoorbeeld boekdruk of sign.’ Lamain is niet somber over de toekomst van drukwerk in het algemeen. ‘Sociale media, online advertenties, e-mail en websites geven een nieuwe dimensie aan communicatie. De kunst voor grafische bedrijven is om een plek te veroveren in crossmediale concepten, waarin digitaal en papier elkaar versterken. Sommige bedrijven opereren nu al prima in die mix.’
Hij gelooft in de meerwaarde van drukwerk. ‘Drukwerk is drager van kennis, informatie en reclame of een aandenken aan een speciale gelegenheid. Ook een multimediale wereld kan niet zonder print en sign. Lezen van papier is niet alleen rustiger voor de ogen, het beklijft ook beter in het hoofd. Denk maar aan de promotiecampagne ‘Beter van papier’ van brancheorganisatie KVGO.’
Het volledige interview met Marcel Lamain is te lezen in PRINTmatters 4. Nog geen abonnee? Neem een proefabonnement en kies voor naverzending!